Betekenis van de Opiumoorlogen

Alsina González
Gespecialiseerde journalist en onderzoeker

“Religie is opium voor mensen” zei Karl Marx in 1844, en hij zei het om een ​​heel duidelijke reden: geloof is, net als drugs, in staat mensen van de werkelijkheid te vervreemden en ze naar een gelukkiger denkbeeldige wereld te brengen. Daarom is de controle ervan belangrijk.

Maar deze zin, die bedoeld is voor de gesprekspartner om zich te concentreren op de religieuze factor, doet ons de ander vergeten, van drugs, en meer specifiek van opium, nu minder bekend en gebruikt, maar ooit een veelgebruikte drug en belangrijk.

In die mate zelfs dat opium een ​​van de redenen was dat China en Groot-Brittannië tegenover elkaar kwamen te staan ​​op het slagveld.

De zogenaamde Opiumoorlogen waren twee gewapende conflicten die halverwege de 19e eeuw plaatsvonden tussen Groot-Brittannië (met steun van verschillende andere mogendheden) en het Chinese rijk.

De belangrijkste oorzaken van deze botsingen zijn geopolitiek (van hen profiteerden de Britten van de overdracht van Hong Kong), en economisch, met de opiumhandel als een van de belangrijkste onder de laatste, hoewel niet de alleen.

Aan het begin van de 19e eeuw was China een land dat nog erg in zichzelf gekeerd was en zichzelf probeerde te beschermen tegen buitenlandse inmenging.

Tegelijkertijd keken de westerse mogendheden, midden in hun koloniale expansie, reikhalzend uit naar China, zowel voor de mogelijkheid om domeinen te verwerven als voor commerciële mogelijkheden.

Het probleem was de balans van deze handel met de Aziatische reus. In Groot-Brittannië bijvoorbeeld waren Chinees porselein en zijde een rage, en natuurlijk thee (stipt om vijf uur 's middags!), terwijl de Britten weinig hadden waarin de Chinezen geïnteresseerd konden zijn of het zich konden veroorloven om in grote hoeveelheden te kopen bedragen.

Het geld stroomde grotendeels in een adres: van Groot-Brittannië tot de Chinese schatkist. En dat viel in Londen niet in de smaak, net zoals in geen enkel ander land met koloniale verlangens dat rijk wilde worden.

Een van de weinige producten die Groot-Brittannië aan China kon verkopen, was opium, dat op grote schaal in India werd geproduceerd.

Maar opium was, net als elke andere drug, schadelijk voor de bevolking en ook voor de Chinese economie, die de regering van dat land ertoe bracht de productie, invoer en consumptie van opinie in 1829 te verbieden.

Zoals bij elk verbod werkten de zwarte markt en de smokkel van door buitenlanders geproduceerde opium op volle toeren, totdat de Chinezen in 1839 genoeg hadden van de Het Britse interventionisme verdreef de kooplieden van die nationaliteit van hun grondgebied, omdat ze verantwoordelijk waren voor de binnenkomst van opium en de illegale verkoop ervan in het land.

Deze kooplieden protesteerden bij de regering van Zijne Majesteit, die al snel haar troepen voorbereidde op oorlog. In feite waren ze al lang op zoek naar een excuus, en de vernietiging van opiumzendingen en de verdrijving van hun kooplieden zorgden ervoor.

In India bijvoorbeeld werden vóór het uitbreken van de oorlog inheemse troepen gerekruteerd, al met het doel ze in China te laten vechten.

Het Kowloon-incident, waarbij Britse schepen het vuur openden op Chinese jonken na een reeks schermutselingen tussen Britse matrozen en Chinese inwoners, leidde tot het vuurgevecht.

Ondanks dat ze in de minderheid waren, waren de Britse troepen technologisch veel superieur en wisten ze aan het einde van de oorlog te zegevieren.

Aan het begin hiervan, in 1839, verbood de Chinese overheid het leveren van proviand (voedsel en water) aan de gemeenschappen van bewoners Britten in China, dus de eerste acties van de Britten waren het redden en bevoorraden van hen gemeenschappen.

De eerste acties waren op zee, zoals de slag om Chuenpi, en brachten al de Britse superioriteit aan het licht, die handig werd verborgen door lokale Chinese commandanten, gecamoufleerd in rapporten die Chinese slachtoffers tot een minimum beperkten en Britse slachtoffers verhoogden, een beroep doend op grote overwinningen voor het Empire of the Draak.

Het was toen dat het Britse parlement een reeks eisen stelde waaraan de Chinese regering onmogelijk kon voldoen.

Een daarvan was immuniteit voor de onderdanen van Zijne Majesteit, zodat ze dat niet zouden doen als er smokkelwaar van hen in beslag werd genomen ze konden niet worden vastgehouden of vervolgd door de Chinese autoriteiten, en eisten gunstige voorwaarden in de handel bilateraal.

Na een impasse arriveerde in juni 1840 de eerste Britse aanvalsvloot aan de Chinese kust, die zowel oorlogsschepen als landstrijdkrachten omvatte. Hun eerste doel was de strategische haven van Dinghai, die ze op 5 juli 1840 veroverden na een vruchteloos Chinees verzet.

Vanaf dat moment zou de oorlog niets meer zijn dan Britse troepen die de Chinezen "verpletteren", openlijk profiterend van hun technische superioriteit.

Vanuit Dinghai verdeelden de Britten hun troepen in tweeën, altijd langs de kust, één vloot in elke richting. Ondertussen formaliseerden de Chinezen een verzoek om gesprekken te beginnen, die zelfs begonnen toen de twee partijen nog steeds op gespannen voet stonden.

In augustus 1841 openden de Portugezen de haven van Macau voor de Britten, die daarmee een nieuwe beschermde basis hadden.

Portugal was het praktisch aan Groot-Brittannië verschuldigd onafhankelijkheid van Spanje, en hoewel het land aanvankelijk neutraal was in het conflict, wilde het zijn traditionele vriendschap met de Britse, noch missen mogelijke voordelen bij de verdeling van de taart na de aanstaande overwinning van de krachten van hun bevallige majesteit.

Het script van de aanvallen werd vrijwel altijd op dezelfde manier herhaald: toen de Britse vloot arriveerde, de Chinese jonken, die werden uitgewist door moderne Britse schepen, met meer vuurkracht, meer bereik en groter uithoudingsvermogen.

Dit werd gevolgd door de zeebombardementen op landdoelen en ten slotte, met de steun van schepen, de landing van troepen en veroveringen.

Toen de Chinese autoriteiten de verloren oorlog zagen, hervatten ze de vredesbesprekingen met de Britten, wat leidde tot het Verdrag van Nanking, waarvan de belangrijkste clausule de overdracht van Hong Kong was.

Naast deze clausule werden er ook commerciële voordelen aan de Britten gegeven en werd er voor compensatie gezorgd $ 6 miljoen aan zilver van de Chinese overheid om te betalen voor opium vernietigd vóór de conflict. Van hun kant lieten de Britten enkele territoriale veroveringen varen.

De machtshonger van de koloniale mogendheden in China, geleid door Groot-Brittannië, was echter nog lang niet gestild.

Dit zou leiden tot een nieuwe opiumoorlog, die zou beginnen in 1856 en zou duren tot 1860.

Na Groot-Brittannië ondertekenden ook andere mogendheden zoals Frankrijk en de Verenigde Staten hun eigen bilaterale verdragen met China, daarom verzocht de Britse regering in 1855 om opnieuw te onderhandelen over het Verdrag van Nanking, met vernederende voorwaarden voor China.

Onder deze waren de legalisering van de productie, handel en consumptie van opium, of de afschaffing van belastingen voor buitenlandse kooplieden.

Gezien de Chinese weigering maakten de Britten gebruik van het zogenaamde "Arrow-incident" om een ​​ultimatum te stellen. Bij dat incident werd een schip geregistreerd in Hong Kong (Brits bezit) maar in Chinese handen, werd geënterd door Chinese autoriteiten op verdenking van smokkel, en verschillende Chinese matrozen gearresteerd.

Na het neerslaan van de Indiase opstand vielen Britse troepen China aan in 1857.

De aanval vond plaats in de belangrijke handelshaven van Canton, een stad dicht bij het Britse bezit van Hong Kong, en die eeuwenlang de enige Chinese haven was geweest die openstond voor de buitenlandse handel, en een van de weinige voor de Eerste Opiumoorlog.

Frankrijk voegde zich bij Groot-Brittannië na de Chinese executie van de missionaris Auguste Chapdelaine, die schepen stuurde.

De Verenigde Staten en Rusland werden door Groot-Brittannië uitgenodigd om zich bij de coalitie aan te sluiten, en hoewel ze aanvankelijk weigerden, sloten ze zich uiteindelijk aan. Rusland op papier, hoewel het geen troepen stuurde, en de Verenigde Staten met een kleine troepenmacht.

Op 15 december 1857 begon de aanval op Canton, dat zich op 1 januari van het volgende jaar overgaf.

Geconfronteerd met de Taiping-opstand, die zou uitmonden in een lang en pijnlijk conflict (het aantal doden wordt geschat op 20 miljoen), monarchie china kon een aanval van de westerse mogendheden niet weerstaan, dus haastte het zich om te onderhandelen.

Het resultaat van deze onderhandelingen was het Verdrag van Tianjin, volgens hetwelk tot elf nieuwe havens werden geopend voor handel met de landen Westerse schepen waren vrij om over de Yangtze-rivier te varen, en China betaalde schadevergoedingen aan Groot-Brittannië en Frankrijk.

Na de ondertekening van de overeenkomst boden deze laatste twee machten beslissende hulp aan de Qing-dynastie om de Taiping-opstand te beëindigen.

Fotolia kunst: Lioneska