Definitie van culturele industrie

Het project van beide filosofen behorend tot de frankfurtschool, werd doorkruist door een sterke kritiek op de filosofische moderniteit, in de context van een verdieping van de kapitalistische ontwikkeling. Het begrip culturele industrie verwijst in deze zin naar de manier waarop cultuur, onder economisch systeem, wordt een industrie die wordt beheerst door dezelfde wetten als de productie van goederen gericht op massaconsumptie.

De kritiek op cultuur in het kader van kapitalisme geavanceerde wordt ook doorkruist door de ervaring van de beklimming van de nazisme en de noodgeval van het Europese totalitarisme: de totalitaire tendensen die de systematische uitroeiing van mensen in gang hadden gezet, waren verantwoordelijk voor het mislukken van het Verlichtingsproject. Op deze manier was wat het Westen had voorgesteld als de cultuur van de hoogste beschaving, in tegenstelling tot barbaarsheid, in werkelijkheid barbaars.

Uitgaande van een industrieel karakter wordt culturele productie — muzikaal, redactioneel en cinematografisch — gearticuleerd onder grote agentschappen of monopolies die op hun beurt geassocieerd zijn met andere grote bedrijven en een groot machinepark vormen economisch. Het economische voordeel bepaalt uiteindelijk de oriëntatie van de massacultuur. Als gevolg hiervan zijn cultuurgoederen niet langer producten van artistieke aard, maar louter koopwaar. In die zin zijn ze volledig in tegenspraak met de sociale functie van de kunst, gekenmerkt door haar autonomie.

De rol van cultuur in industriële samenlevingen

Door verhandelbare producten op de markt te worden, worden culturele goederen in essentie radicaal getransformeerd. Dat is de reden waarom, gezien de manier waarop ze zich onderwerpen aan de logica van de markt, hun effectieve handelsruil niet langer nodig is; maar zelfs als de toegang gratis is — zoals bijvoorbeeld in het geval van radio-uitzendingen van muziek —, is de distributie ervan onderworpen aan financiering verleend door reclameapparatuur. Met andere woorden, als die producten gratis kunnen worden gedistribueerd, is dat omdat ze worden gefinancierd door reclame, de basis van alle industriële activiteiten. Op deze manier is wat verkocht wordt niet noodzakelijkerwijs het culturele product, maar het is onderworpen aan de commerciële logica die massaconsumptie mogelijk maakt via het reclameapparaat.

Aan de andere kant, door het autonome karakter van kunst in haar vertaling als culturele industrie te verliezen, sociale functie wordt ook gewijzigd, zodat cultuur een omgekeerde van werk wordt gemechaniseerd. Dat wil zeggen, de sfeer van de vrije tijd heeft, onder de voorwaarden van de culturele industrie, de functie om de massa te indoctrineren door middel van plezier, maar niet hun emancipatie. Culturele producten, beheerst door industriële technologie mogelijk gemaakt door monopolies, zoals: consumptiegoederen, vervreemdende objecten worden, functioneel voor de logica van de sfeer van werkte; omdat het esthetische potentieel en het amusementsvermogen worden gebruikt voor de reproductie massa kapitalistische ideologie.

Als gevolg van industrialisatie van cultuur worden cultuurgoederen gestandaardiseerd volgens de criteria van de marketing, houden van diversiteit slechts schijn, die tot doel heeft verschillende groepen consumenten tevreden te stellen. De productie van dergelijke goederen gebeurt in serie, op basis van een standaardmodel dat mechanisch massaal wordt nagebootst, zodanig dat, zelfs als er een grote diversiteit op de markt lijkt te zijn, de reproductie van hetzelfde Formaat gericht op elk type consument, op basis van hun verschillende interesses.

Dan is de mogelijkheid om tussen verschillende opties te kiezen voor de auteurs een illusie die biedt de kijker een grotere mate van tevredenheid en houdt hem dus onderworpen aan de logica van consumptie zelf.

Bibliografie

Linares, Y. b. (2010). De Frankfurter school en het concept van de culturele industrie. Hulpmiddelen en sleutels lezen. Venezolaanse Journal of Economics and Social Sciences, 16 (3), 55-71.