Η βιογραφία της Φρίντα Κάλο

Η βιογραφία της Φρίντα Κάλο

Φρίντα Κάλο, σπάνιο πουλί της τέχνης του 20ου αιώνα

Στις αρχές του 21ου αιώνα, το όνομα και η εικόνα της Φρίντα Κάλο έχουν γίνει τόσο δημοφιλή και εμβληματικά που ουσιαστικά δεν υπάρχει κανείς που να μην ξέρει ποια είναι. Ωστόσο, πολύ λιγότεροι γνωρίζουν τη βασανισμένη ζωή που έζησε, τη βαθιά αισθητική εξερεύνηση που πηγαίνει στην τέχνη του και η εμβληματική θέση που κατέχει στον εικοστό αιώνα, ως μία από τις πιο πρωτότυπες και αμίμητες δημιουργούς του Μεξικού και Δυτικά.

Η Φρίντα Κάλο γεννήθηκε στις 6 Ιουλίου 1907 στο σπίτι των γονιών της στο Κογιοακάν της Πόλης του Μεξικού. Βαπτίστηκε Magdalena Carmen Frida Krahlo Calderón, η τρίτη κόρη (από τέσσερα) του Guillermo Kahlo, Γερμανού μετανάστη, και της Μεξικανής Matilde Calderón. Η παιδική της ηλικία σημαδεύτηκε από τις επιπτώσεις της πολιομυελίτιδας, μιας ασθένειας που την κράτησε στο κρεβάτι για εννέα μήνες και άφησε το ένα της πόδι πιο λεπτό από το άλλο, για το οποίο χρειάστηκε αργότερα αποκατάσταση.

Για το λόγο αυτό, ο πατέρας της την έγραψε σε ασυνήθιστα αθλήματα για μια Μεξικανίδα της εποχής, όπως ποδόσφαιρο ή πυγμαχία. Ωστόσο, οι σωματικοί περιορισμοί που του άφησε η ασθένεια τον εμπόδισαν να ζήσει μια παιδική ζωή φυσιολογικό, και πολλά από αυτά τα πρώτα βάσανα εμφανίστηκαν χρόνια αργότερα ως θέματα στις φωτογραφίες του.

Το 1922 η Φρίντα μπήκε στο Εθνικό Προπαρασκευαστικό Σχολείο της Πόλης του Μεξικού, ένα από τα πιο αναγνωρισμένα εθνικά ιδρύματα της εποχής, που ενδιαφέρθηκε να μάθει ιατρική. Εκεί αρραβωνιάστηκε φιλία με μελλοντικούς Μεξικανούς διανοούμενους και καλλιτέχνες του αναστήματος του Salvador Novo, τον Agustín Lira, τον Alfonso Villa, μεταξύ άλλων. Λίγο αργότερα άρχισε να εργάζεται στο εργαστήριο χαρακτικής και τυπογραφίας ενός φίλου του πατέρα του, όπου έμαθε να ζωγραφίζει αντιγράφοντας χαρακτικά του Anders Zorn, παρόλο που δεν είχε ποτέ εκθέσει δώρα ή ενδιαφέρον για τις τέχνες στο παρελθόν πλαστική ύλη.

Το ξεκίνημά του στη ζωγραφική

Το 1925 συνέβη ένα τραγικό γεγονός στη ζωή της Φρίντα: το λεωφορείο στο οποίο ταξίδευε χτυπήθηκε από ένα τραμ και την άφησε τρομερή ζημιά: η στήλη σπονδυλικό κάταγμα σε τρία μέρη, δύο σπασμένα πλευρά, κάταγμα λεκάνης και κλείδας, δεξί πόδι σπασμένο σε έντεκα μέρη και δεξί πόδι εξαρθρωμένος. Ήταν θαύμα που επέζησε.

Η ιατρική της εποχής βασάνιζε για χρόνια τη Φρίντα με πολλαπλές και συνεχείς επεμβάσεις. Υπολογίζεται ότι ήταν γύρω στα 32. Επιπλέον, της έβαλαν γύψινους κορσέδες και άλλα σιδεράκια, τα οποία ενώ σταδιακά την επανέφεραν στη ζωή, την ακινητοποίησαν και την απομόνωσαν για ολόκληρες περιόδους. Και έτσι, αναγκάστηκε να παραμείνει ακίνητος για να επιτρέψει τη σωστή συγκόλληση του οστά, η Φρίντα άρχισε να ζωγραφίζει.

Το 1926 ολοκλήρωσε την πρώτη της αυτοπροσωπογραφία σε λάδι, την οποία αφιέρωσε στον τότε φίλο της και από τότε άρχισε να φιλοδοξεί περισσότερα με τη ζωγραφική της. Αρχικά ήταν αφιερωμένος σε πορτρέτα των φίλων και της οικογένειάς του, τα οποία γέμισε με συμβολικά στοιχεία και αντικείμενα που παρέπεμπαν στα ονόματά τους. Και καθώς το σώμα της θεραπεύτηκε, η Φρίντα μπόρεσε να ξαναρχίσει την κοινωνική της ζωή και να ενδιαφερθεί για την πολιτική. Μέσω του φίλου του Germán de Campo, φοιτητή ηγέτη, γνώρισε κομμουνιστές αγωνιστές όπως ο Κουβανός Julio Antonio Mella, και ο τελευταίος της σύστησε αυτόν που ήταν ο έρωτας της ζωής του: ο Μεξικανός τοιχογράφος Ντιέγκο Ριβέρα.

Η ζωή με τον Ντιέγκο

Η Φρίντα Κάλο και ο Ντιέγκο Ριβέρα παντρεύτηκαν τον Αύγουστο του 1929, σε αυτό που πολλοί αποκαλούσαν κοροϊδευτικά «την ένωση ενός ελέφαντα και ενός περιστεριού», αφού εκείνος ήταν χοντρός και τραχύς και εκείνη μικροσκοπική και συνεσταλμένη. Η σχέση τους ήταν θυελλώδης, τολμηρή και γεμάτη πολυπλοκότητες. Μοιράστηκαν τον δημιουργικό δεσμό: Ο Ντιέγκο ήταν μεγάλος θαυμαστής των πινάκων της Φρίντα και ήταν η μεγαλύτερη κριτικός των τοιχογραφιών του.

Ωστόσο, στις πιο οικείες του πτυχές η ζωή του ήταν γεμάτη απογοητεύσεις. Η πρώτη εγκυμοσύνη της Φρίντα, η οποία διήρκεσε μόλις τρεις μήνες πριν χρειαστεί να διακοπεί, έφυγε πολύ ξεκάθαρο ότι δεν μπορούσε να γίνει μητέρα λόγω τραυματισμών από πολιομυελίτιδα και της τρομερής ατύχημα. Αυτό είναι κάτι που της πήρε πολλά χρόνια για να το αποδεχτεί. Ο Ντιέγκο, από την πλευρά του, ήταν συνεχώς άπιστος και μάλιστα είχε σχέσεις με την Κριστίνα, την ίδια την αδερφή της Φρίντα, και με πολλές άλλες γυναίκες. Η Φρίντα έσπευσε να τον πληρώσει με το ίδιο νόμισμα.

Στο μάτι του τυφώνα 

Μεταξύ 1931 και 1933 ο Ντιέγκο και η Φρίντα ζούσαν μαζί στις Ηνωμένες Πολιτείες, μια χώρα όπου η φήμη του Ριβέρα είχε αυξηθεί πάρα πολύ, γεγονός που έφερε μαζί της πολλές θέσεις εργασίας. ακριβώς το αντίθετο από το επαναστατικό Μεξικό του Plutarco Elías Calles. Το Μουσείο του Ντιτρόιτ και το Κέντρο Ροκφέλερ ήταν μερικά μόνο από τα σημαντικότερα έργα του εκείνη την εποχή. Η Φρίντα, από την άλλη, ζωγράφιζε σποραδικά έργα που περιείχαν σημαντικές κριτικές για τον αμερικανικό τρόπο ζωής.

Εκείνη την περίοδο έμεινε ξανά έγκυος και παρόλο που προσπάθησε να ζήσει μια ζωή απόλυτης ανάπαυσης, τον Ιούλιο του 1932 είχε μια δεύτερη άμβλωση, κάτι που προσπάθησε να αντικατοπτρίσει στον πίνακα του «Henry Ford Hospital», έναν από τους πιο γνωστούς του τροχιά. Έρημη από αυτά τα γεγονότα, η Φρίντα επέμενε να επιστρέψουν στο Μεξικό και το έκαναν τον επόμενο χρόνο.

Μόλις στο σπίτι, η Φρίντα αφοσιώθηκε στη ζωγραφική της. Πολλά από τα σπουδαία έργα της εμφανίστηκαν εκείνη την περίοδο, κατά την οποία η σχέση της με τον Ντιέγκο πήρε επίσης ηχηρή τροπή, αφού ανακάλυψε τον έρωτα του ζωγράφου με την Κριστίνα, την αδερφή της Φρίντα. Και παρόλο που το ζευγάρι κατάφερε να αφήσει πίσω του αυτά τα διλήμματα, από τότε η Φρίντα καλλιέργησε επίσης πολλούς εραστές, άνδρες και γυναίκες.

Τα επόμενα χρόνια, το έργο του κέρδισε το προσκήνιο στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη και έλαβε διθυραμβικές κριτικές από καλλιτέχνες και διανοούμενους όπως ο André Bretón. Επιπλέον, τόσο η Φρίντα όσο και ο Ντιέγκο αποτέλεσαν εξέχουσες πολιτικές προσωπικότητες στον κόσμο της τέχνης και υποδέχτηκαν ακόμη και τον Ρώσο κομμουνιστή ηγέτη Λεόν Τρόστκι στο σπίτι τους, με τον οποίο η Φρίντα είχε μια σύντομη σχέση. Σύντομα οι αυξανόμενες αποστάσεις μέσα στο ζευγάρι έγιναν πολύ μεγάλες και το 1939 αποφάσισαν να χωρίσουν.

Σε αντίθεση με ό, τι θα πίστευε κανείς, αυτό δεν σήμαινε την πλήρη κατάρρευση των κοινωνικών, πολιτικών και μεταξύ των δύο, και το 1940, ενώ και οι δύο βρίσκονταν στο Σαν Φρανσίσκο των Ηνωμένων Πολιτειών, αποφάσισαν να επιστρέψουν στο παντρεύομαι. Μόνο που αυτή τη φορά η σεξουαλική ζωή θα ήταν εκτός σύμβασης: ο καθένας μπορούσε να είναι με όποιον ήθελε.

Τα τελευταία του χρόνια

Η τέχνη της Φρίντα δεν σταμάτησε να κερδίζει φήμη στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι εκθέσεις στο MOMA στη Νέα Υόρκη, στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Τέχνης στη Βοστώνη και στο Μουσείο Τέχνης στη Φιλαδέλφεια έδωσαν μια αναφορά σε αυτό. Ωστόσο, η υγεία της Φρίντα ήταν όλο και πιο ασταθής. Νέες επεμβάσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Μεξικό κατά την επιστροφή της την κρατούσαν πάντα σε μια εύθραυστη κατάσταση και το 1950 χρειάστηκε να νοσηλευτεί στην Πόλη του Μεξικού για έναν ολόκληρο χρόνο.

Το 1953, η Πόλη του Μεξικού έγινε μάρτυρας της μοναδικής ατομικής έκθεσης των έργων της Φρίντα όσο ζούσε, στη Galería de Arte Contemporáneo. Όμως η υγεία της καλλιτέχνιδας ήταν τόσο αδύναμη που οι γιατροί δεν της επέτρεψαν να παρευρεθεί. Έτσι, αψηφώντας τις συμβουλές των επαγγελματιών υγείας, η Φρίντα ζήτησε να μεταφερθεί με ασθενοφόρο. προς τη γκαλερί, και εκεί πρωταγωνίστησε τη νύχτα της σε ένα φορείο, λέγοντας αστεία και περιτριγυρισμένη από τους φίλους της.

Την επόμενη χρονιά, ωστόσο, η γάγγραινα ανάγκασε τους γιατρούς να ακρωτηριάσουν το πόδι της και η κατάθλιψη που προέκυψε ήταν τέτοια που η Φρίντα αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει δύο φορές. Εκείνη την εποχή έγραψε στο ημερολόγιό του μερικά αυτοκτονικά ποιήματα. Τελικά, στις 13 Ιουλίου 1954, μέσα στον πόνο και το μαρτύριο, η Φρίντα Κάλο άφησε την τελευταία της πνοή. Τα λείψανά του ήταν καλυμμένα στο Palacio de Bellas Artes στην Πόλη του Μεξικού και το φέρετρό του καλυμμένο με τη σημαία του Κομμουνιστικού Κόμματος Μεξικού, στο οποίο ανήκε σε όλη του τη ζωή. Οι στάχτες της φυλάσσονται στο ίδιο σπίτι όπου γεννήθηκε, που σήμερα μετονομάστηκε σε Μπλε Σπίτι του Κογιοακάν.

Βιβλιογραφικές αναφορές:

• «Φρίντα Κάλο» στο Βικιπαίδεια.
• "Βιογραφία της Φρίντα Κάλο" στο Μουσείο Φρίντα Κάλο.
• «Φρίντα Κάλο, μια εικόνα του 20ου αιώνα» στο National Geographic.
• «Φρίντα Κάλο (Μεξικό, 1907-1954)» στο ΑΥΤΟΣ ΕΧΕΙ!
• «Φρίντα Κάλο (Μεξικάνα ζωγράφος)» στο The Encyclopaedia Britannica.

Ακολουθήστε με: